چگونه فن بیان خوبی داشته باشیم؟

سلام به همراهان علم ما

در این مقاله میخوایم درباره فن بیان و اینکه چطور فن بیان خوبی داشته باشیم صحبت کنیم. با ما همراه باشید تا با فن بیان و اهمیت آن آشنا بشیم.

در زندگی روزانه و در برقراری ارتباط با دیگران اولین نگرش و برداشت از انسان مربوط به سخن گفتن و نحوه گفتار است و محتوای صحبت و حرف ها شخصیت و نگرش انسان را مشخص می کند.

یکی از مهمترین دلایل محبوبیت و موفقیت افراد اجتماعی موفق و آنهایی که به نحو تحسین برانگیزی ارتباط برقرار می کنند، شیوه صحبت کردن و فن بیانشان است. یعنی استفاده از کلمات مناسب، تن صدا، لحن و توجه به کلماتی که بر زبان می آورند.

فن بیان موثر بر نحوه استدلال کردن و تفکر انتقادی ما تاثیر بسزایی گذاشته و از این طریق راحت تر می توانیم نظرات مخالف خود را بیان کرده و دیگران را متقاعد کنیم که به حرف و عقیده ما احترام بگذارند.

تعریف فن بیان:

فن به معنی تکنیک است و فن بیان یعنی این که بتوانید در هر زمانی و متناسب با هر شرایط و در مقابل هر شخصی سخنان به جا و درست را بر زبان بیاورید. برخی از افراد بر این باورند که فن بیان یعنی پرحرفی و حاضر جوابی؛ در صورتی که اصلا چنین مفهومی از فن بیان صحیح نیست.

فن بیان یعنی اینکه شما بتوانید یک محتوای ارزشمند و مفید با رعایت تکنیک های صحیح کلامی به همراه بیانی رسا و واضح در اختیار مخاطب قرار دهید. به معنای ساده تر تعریف فن بیان این است که بتوانید منظور خود را به بهترین شکل ممکن به مخاطب انتقال دهید. فکر می کنم این درست ترین تعریف از فن بیان باشد.

انسان موجودی اجتماعی و ارتباطی است و یکی از بهترین راه‌ها برای ارتباط گرفتن، سخن گفتن محسوب می‌شود. شما در تمام لحظات زندگی خود با بیان خوب می‌توانید بهترین نتایج را دریافت کنید. برخی تصورات بر این است که فن بیان و سخنوری تنها افرادی نیاز به فراگیری مهارت های فن بیان دارند که شغل آنها مرتبط با مسائلی مانند سخنرانی در جمع می باشد اما این ذهنیت کاملا نادرست است.

فن بیان مهارتی است که برای هر شخصی لازم و ضروری محسوب می شود زیرا بدون آن قطعا نخواهید توانست به خوبی با دیگران ارتباط برقرار کنید و نظر آنها را نسبت به خود جلب نمایید.

چرا فن بیان اهمیت دارد؟

فرقی نمی کند که شاغل یا خانه دار، استاد یا شاگرد، کارمند یا رئیس باشیم. در هر جایگاهی و هر شغل و موقعیتی که داشته باشیم، باید خوب و پسندیده صحبت کنیم.

هر کدام از ما با قرار گرفتن در شرایط و در مقابل افراد مختلف، طرز بیان و نحوه سخن گفتمان متفاوت است. در خانه و با خانواده خود به گونه ای سخن می گوییم و در محل کار به گونه ای دیگر.

طرز صحبت با همکاران در محل کار با نحوه حرف زدن با دوستانمان تفاوت دارد. حتی در خانواده هم با هر فرد به نحوه خاص و متفاوت از دیگران صحبت می کنیم و ممکن است برای صحبت با دوستانمان ادبیات خاصی بکار ببریم.

خلاصه به تعداد افرادی که در اطرافمان هستند و به نحوی با آنها در ارتباط هستیم، راه برای برقراری ارتباط و صحبت کردن وجود دارد. افرادی که فن بیان خوبی دارند از این موضوع به نحو احسنت استفاده می کنند و قادرند براحتی روی دیگران تاثیر مثبت بگذارند و در خانواده و جامعه به عنوان افراد جذاب، قابل احترام و موثر شناخته شوند.

افرادی که با بیان و کلام موثر خود در دل و جان مخاطب نفوذ کرده و از جایگاه ویژه ای برخوردارند. اما چگونه فن بیان خوبی داشته باشیم. با من همراه باشید.

چگونه فن بیان خوبی داشته باشیم؟

انتخاب کلمات مناسب: مهم‌ترین نکته برای فن بیان قوی، انتخاب کلمات مناسب است.

قبل صحبت کردن، نیازمند انتخاب کلمات هستیم. یعنی اول فکر کنیم و بعد صحبت کنیم. باید نسبت به آنچه می‌خواهیم بگوییم یک دید کلی داشته باشیم و سپس به سراغ بیان آن برویم.

در واقع یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که افراد در گفت‌وگوهای خود دارند این است که در انتخاب کلمات موفق نیستند و همین باعث می‌شوند که نتوانند بیان خوبی داشته باشند.

هر کلمه بار و معنای خاص خود را دارد و بسیار پیش می‌آید که در موقعیتی ما انتخاب‌های متعددی داشته باشیم، بااین‌حال همیشه یک‌سری کلمات بهتر و دقیق‌تر منظور و سخن ما را منتقل می‌کنند.

زمان مناسب: یکی از اصلی‌ترین نکاتی که در صحبت کردن باید به آن توجه داشت، این است که بدانیم چه زمانی باید سخن گفت و یا در چه مواقعی باید سکوت کنیم و اصطلاحا وقت شناس باشیم. مثلا برای درخواست افزایش حقوق در یک مهمانی یا یک جشن تولد به سراغ رئیس خود نمی رویم؛ بلکه در زمان اداری و یک مکان مناسب به بیان درخواست خود می پردازیم.

افرادی که می توانند این نکته را به خوبی رعایت کنند معمولا نسبت به دیگران بیشتر مورد توجه واقع می شوند؛ زیرا آنها در مواجهه با موقعیت های مختلف سعی می کنند ابتدا خوب موقعیت سنجی انجام دهند و سپس متناسب با آن موقعیت تصمیم می گیرند که صحبتی انجام دهند یا خیر. برخی تصور می‌کنند که اگر در هر موقعیتی حرفی برای گفتن داشته باشند، انسان های دانا و کاردانی به نظر می رسند در صورتی که این ذهنیت کاملا اشتباه است. گاهی وقت‌ها لازم است سکوت کنیم و فن بیان همان مهارتی است که به ما آموزش می دهد چه زمانی صحبت کنیم و یا چه زمانی سکوت کنیم.

لحن صحبت: فن بیان، بکارگیری لحن و شیوه مناسب برای بیان سخنان است. در واقع ما برای حرف زدن باید تن صدا و لحن مناسب با موقعیت را در نظر بگیریم.

مثلا شما نمی توانید با لحن تهاجمی از کلمات محترمانه استفاده کنید، چون تاثیری ندارد. برای اثر گذاری باید لحن محترمانه داشته باشید.

مهارت شنیدن: از گوش های خود دو برابر زبان خود استفاده کنید.

اهمیت خوب شنیدن را دست کم نگیرید. شخصی که فن بیان خوبی دارد، هم خوب گوش می دهد و هم خوب صحبت می کند.

تا زمانی که ما مهارت شنیدن خود را تقویت نکنیم، قادر به بهبود فن بیان و قدرت صحبت کردن، نیستیم. بنابراین اولین گام برای تغییر وضعیت فن بیان‌ این است که یاد بگیریم بهتر به سخنان دیگران گوش دهیم.

نفس بکشید: از آنجایی که نفس کشیدن برای ما به یک کار خودکار تبدیل شده است، ما هیچگاه به آن توجهی نداریم. اگر به نفس کشیدن خود توجه کرده و روند دم و بازدم را به صورت صحیح دنبال کنیم، قادر خواهیم بود تا استرسی که درون ما ایجاد شده را به بیرون از بدن خود بفرستیم و کیفیت صدای خود را بهبود بخشیم. این کار قدرت صدای ما را افزایش داده و تأثیر کلمات ما را بیشتر می‌‌کند.

از زبان بدن خود استفاده کنید: برای تقویت فن بیان می‌توانیم از حس‌ها و بدن خود استفاده کنیم تا ارتباط مؤثر‌تری داشته باشیم. وضعیت بدن، ارتباط چشمی، ژست و حالات صورت ما می‌تواند تفاوت زیادی برای انتقال و فهم پیام در مخاطب ایجاد کند. علاوه بر این‌ها هیچوقت تأثیر افکاری که در حین سخنرانی به ذهن شما خطور می‌کند را دست کم نگیرید؛ چرا که چه بخواهیم و چه نخواهیم افکار ما در صحبت‌های ما انعکاس پیدا می‌کنند.

از احساسات خود در زبان بدن و لحن استفاده کنید. خوشحالی، هیجان، ناراحتی را با لحن و زبان بدن خود در حین صحبت نشان دهید.

سرعت صحبت کردن خود را مدیریت کنید: صحبت کردن سریع نشانه عدم اعتماد به نفس و عدم تسلط به موقعیت و کلام را نشان می دهد. و گاهی نشانه‌ی استرس بیش از حد سخنران است.

مدیریت سرعت شما نباید به گونه‌ای باشد که آنقدر آرام و کند صحبت کنید که مخاطب شما پس از مدتی خسته شده و ترجیح دهد به جای گوش دادن به شما با گوشی موبایلش بازی کند!

برای تقویت فن بیان خود تلاش کنید. در جمع، به صورت تمرین با سرعتی متعادل صحبت کنید، صدای خود را ضبط کنید، تا متوجه اشتباهات خود شوید. این کار را آنقدر تمرین کنید تا بتوانید پس از مدتی میزان سرعت خود را بدون تلاش آگاهانه مدیریت کنید.

حرفه ای ارتباط برقرار کنید: زمانی که یک گفتگوی تخصصی در پیش داریم، بهتر است اول روی موضوع گفتگو تمرکز کنیم و از صحت اطلاعاتی که می‌خواهیم با دیگران به اشتراک بگذاریم، مطمئن شویم. بنابراین همیشه سعی کنید که به فکر افزایش تمرکز خود باشید. علاوه بر این‌ برای تقویت هرچه بیشتر فن بیان بهتر است سعی کنیم تا متناسب با مخاطب یا مخاطبان، تن و لحن صدایمان را انتخاب کنیم.

مخاطب خود را گیج نکنید: سعی کنید تا جای ممکن از عبارات نامشخص مثل “تا ببینم چی میشه”،  “سعی می کنم”، “فکر می‌کنم بتوانم…” و “احتمالا ” استفاده نکنید.

اگرچه ما از انجام کاری که قصد انجام آن را داریم، اطمینان داریم ولی نباید به این واسطه به خود اجازه دهیم برای شنونده‌ی خود ابهام یا شک ایجاد کنیم و باعث گیج شدن طرف مقابل شویم.

در واقع باید از عبارات قدرتمند و قاطع استفاده کنیم تا مقصود و منظور ما برای شنونده واضح و شفاف باشد. این نوع عبارات، اعتبار بیشتری به شخصیت ما می‌بخشند.

بهتر است از کلمات پیچیده، سخت و عبارات و اصطلاحاتی که به ندرت استفاده می‌شوند و مخاطب ما معنی آن‌ها را متوجه نمی‌شود، استفاده نکنیم. ما فقط با صداقت و اعتماد می‌توانیم نظر شنونده را به خود جلب کنیم، نه با به رخ کشیدن دانش و کلمات عجیبی که می‌دانیم! در واقع استفاده نابجا از کلمات سخت و پیچیده نشانه اعتماد بنفس کاذب است.

متن صوتی کوتاه: با درست کردن متن های صوتی کوتاه بصورت مرتب، متوجه ارادات خود در هنگام صحبت می شوید، اگر همچنان احساس می‌کنید که سرعت حرف زدن شما چندان در اختیارتان نیست، یا اینکه کلمات‌ را به خوبی و وضوح ادا نمی‌کنید، متن های صوتی کوتاه درست کنید.

نتیجه گیری

یک موضوع عجیب در فن بیان است که اکثر افراد تصور می‌کنند که دارای فن بیان خوبی هستند و اصلا نیازی به آموزش در این زمینه ندارد!

این در حالی است که ما باید بپذیریم که ملاک فن بیان خودمان نیستیم و در حقیقت دیگران هستند که تعیین می‌کنند آیا ما فن بیان خوبی داریم یا نه. پس یادگیری هنر فن بیان را جدی بگیرید.

همان‌طور که در ابتدا گفتیم رابطه‌های ما مبتنی بر گفت‌وگو، کلام و بیان است. پس بسیار ضروری است که در نحوه بیان و گفت‌و‌گو ماهر باشیم. خیلی اوقات فن بیان در زندگی شخصی و در رابطه با فرزند و همسر و خانواده به ما کمک می‌کند چرا که ارتباط با هر کدام از این افراد نیازمند انتخاب کلمات و زمان و مکان و لحن درست است.

از طرف دیگر نیز ما خیلی اوقات در روابط شغلی و حرفه خود نیازمند مهارت در بیان هستیم. برای مثال فن بیان برای یک مدیر یا مدرس بسیار کاربردی است و هر مدرسی برای آموزش بهتر به فن بیان نیاز دارید. البته هنر فن بیان در همه مشاغل و حتی زندگی شخصی کاربرد بسیار دارد.

پیشنهاد برای یادگیری بیشتر:

• مقاله: چگونه فن بیان خوبی داشته باشیم؟ (کلیک کنید)
• پادکست: کنترل لرزش صدا (کلیک کنید)
• پادکست: تقویت فن بیان بصورت کاربردی (کلیک کنید)
• پادکست: تمرین صدا سازی و نحوه ضبط پادکست (کلیک کنید)
• پادکست: زیبا صحبت کنیم (کلیک کنید)
• پادکست: زبان بدن، لحن و احساسات در گویندگی (کلیک کنید)
• دوره صوتی رایگان فن بیان و سخنوری از مژگان اسدی (کلیک کنید)
• + همکاری برای گویندگی در علم ما (کلیک کنید)

بیش از 10 دوره‌ صوتی رایگان (کلیک کنید)

برای دیدن راهنمای سایت (کلیک کنید)

برای اشتراک گذاری این صفحه کلیک کنید:  واتس‌اپ  |  تلگرام