علم ما مشاوره و کوچ فردی و کسب و کار، لایف و بیزینس کوچینگ 
معرفی و خلاصه کتاب روانشناسی عزت نفس از ناتانیل براندن
(Six Pillars of Self-esteem)
خلاصه و معرفی از: آزاده جوانبخت
معرفی دکتر ناتانیل براندن
دکتر ناتانیل براندن (Nathaniel Branden) ازجمله روان‌درمانگرها و نویسنده‌های کانادایی-امریکایی مشهور قرن بیستم بود. وی در سال ۱۹۳۰ متولد شد و در سال ۲۰۱۴ در امریکا درگذشت.
ناتانیل براندن در هر سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا به تحصیل در رشته روانشناسی پرداخته است و در دانشگاه‌های UCLA، نیویورک و کالیفرنیا (CGI) تحصیل کرده است و درزمینه روانشناسی بخصوص عزت‌نفس جزو افراد مطرح در دنیا بوده است و کمتر کسی را می‌توان یافت که به‌اندازه او در این زمینه تحقیق کرده و محتوای آموزشی تولید کرده باشد.
شهرت اصلی این نویسنده بزرگ به خاطر کار گسترده‌ای است که روی مفهوم عزت‌نفس (حرمت نفس) یا self esteem انجام داده است. براندن نخستین بار در دهه‌ی ۱۹۵۰ درباره‌ی عزت‌نفس و تأثیر آن بر روی عشق، کار و تلاش برای خوشبختی سخنرانی کرد و مقالات خود را به‌مرور منتشر کرد.
ناتانیل براندن، همچنین نقش مهمی در پیشبرد مکتب فلسفی آین‌رند (Ayn Rand) یعنی عینی‌گرایی داشت.
از براندن می‌توان به عنوان بزرگ‌ترین متخصص در حوزه تاریخ روانشناسی نام برد.
شهرت براندن به سبب تألیف کتاب‌های متعدد در زمینه گسترش مفهوم عزت نفس است. او از پیشگامان بحث عزت نفس و از ترویج دهندگان این مبحث روانشناسی است.
مترجمین کتاب روانشناسی عزت نفس
این کتاب توسط مهدی قراچه داغی ترجمه شده و انتشارات نخستین آن را به چاپ رسانده است.
درباره کتاب روانشناسی عزت نفس
کتاب روانشناسی عزت نفس، اثری نوشته ی ناتانیل براندن است که اولین بار در سال 1994 به چاپ رسید. این کتاب، اثری ضروری برای هر کسی است که به جنبه های شخصی یا حرفه ای مربوط به عزت نفس علاقه دارد.
عزت نفس واژه‌ای آشنا برای همه ماست، اما اینکه چقدر با مفهوم آن آشنا هستیم و تا چه حد می‌توانیم میزان عزت نفس خودمان را بسنجیم مقوله‌ای است که معمولا کمتر پیگیر آن هستیم.
شناخت عزت نفس در خود و دیگری به خلق روابط اجتماعی بهتر می‌انجامد؛ ضمن آن، فرد می‌تواند با درک صحیح، عزت‌نفس خود را بازیابی کند. از آنجا که عزت‌نفس در مباحث نسبتا تخصصی روانشناسی قرار می‌گیرد، مطالعه بر روی آن بهتر است با دید تخصصی و از نگاه رویکردهای روانشناسی باشد. کتاب روانشناسی عزت نفس همین فرصت را به‌درستی به مخاطب می‌دهد.
این اثر نشان می دهد که چرا عزت نفس، نقشی اساسی در سلامت روان، موفقیت، رضایت شخصی و روابط مثبت ایفا می کند. براندن، شش تمرین اقدام-محور را برای زندگی روزمره ارائه می کند که درکی کامل از مبانی عزت نفس به خواننده می بخشند.
او همچنین به اهمیت عزت نفس در پنج حوزه ی محل کار، تربیت فرزندان، تحصیل، روان درمانگری و فرهنگ می پردازد. کتاب روانشناسی عزت نفس، راهنمایی کاربردی و قابل اتکا برای معلمان، والدین، مدیران و درمانگرانی است که مسئول رشد و گسترش عزت نفس در افراد دیگر هستند.
خود فرد اصلی‌ترین عامل شکل‌گیری عزت نفس در بزرگ‌سالی است؛ یعنی افراد به‌راحتی با تمرین و مطالعۀ درست می‌توانند عزت نفس خود را در سنین بزرگ‌سالی افزایش دهند. اما همان‌طور که می‌توان حدس زد، در سنین کودکی، عزت نفس هر فرد وابسته به آموزش‌هایی است که پدر، مادر و معلم‌هایش به او می‌دهند.
این کتاب به ما یاد می‌دهد که عزت نفس به معنای زندگی آگاهانه و خودشناسی و همچنین مسئولیت پذیری در قبال خود است. عزت نفس و شناخت آن برای مدیریت بهتر روابط اجتماعی امری ضروری است. گاه با افرادی روبه‌رو می‌شویم که عزت نفس پایین دارند؛ پس شناخت این معضل می‌تواند به ما جهت برقراری بهتر ارتباطات اجتماعی و همچنین خود مراقبتی و کمک به فرد مقابل، رهنمودهایی ارزشمند ارائه کند.
فهرست این کتاب به شرح ذیل می باشد:
بخش اول: عزت نفس اصول اولیه
عزت نفس: نظام ایمنی آگاهی
معنا و تعریف عزت نفس
چهره عزت نفس
توهم عزت نفس
بخش دوم: منابع درونی عزت نفس
فصل پنجم: توجه به عمل
فصل ششم: زندگی آگاهانه (در متمم تحت عنوان برندسازی درونی مورد بحث قرار گرفته)
فصل هفتم: خودپذیری و پذیرش خویشتن
فصل هشتم: مسئولیت در قبال خود
فصل نهم: ابراز وجود
فصل دهم: زندگی هدفمند
فصل یازدهم: یکپارچگی شخصی
فصل دوازدهم: فلسفه عزت نفس
بخش سوم: نقش عوامل بیرونی – خود و دیگران
فصل سیزدهم: تقویت عزت نفس کودک
فصل چهاردهم: عزت نفس در مدارس
فصل پانزدهم: عزت نفس و کار
فصل شانزدهم: عزت نفس و روان درمانی
فصل هفدهم: عزت نفس و فرهنگ
با خواندن این کتاب چه چیزهایی را یاد می‌گیریم؟
این کتاب به عنوان بهترین منبع برای افزایش عزت نفس شناخته شده است. در مقدمه کتاب از زبان نویسنده، می‌خوانیم که :
«من عزت نفس را از درون و بیرون بررسی کرده‌ام، اینکه نقش فرد در ایجاد عزت نفس خود چه مقدار است. اینکه دیگران در آن چه نقشی ایفا می‌کنند».
با توجه به این سخن می‌توان گفت هدف نویسنده از نگارش کتاب پاسخ به چهار پرسش زیر است.
- عزت نفس چیست؟
- چرا عزت نفس مهم است؟
- چگونه می‌توانیم عزت نفس خود را بالا ببریم؟
- دیگران در ایجاد عزت نفس در ما چه نقشی ایفا می‌کنند؟
بخش اول: تعریف عزت نفس
نویسنده در بخش اول کتاب، مفهوم عزت نفس را بیان می‌کند و به معرفی نمایش بیرونی عزت نفس می‌پردازد و در ادامه به پرسش‌هایی چون:
عزت نفس چیست؟
و رفتار افرادی که عزت نفس بالا یا پایین چگونه است؟
و… پاسخ می‌دهد. در این بخش که شامل چهار فصل است رفتارها و واکنش‌هایی که یک فرد با عزت نفس از خود نشان می‌دهد، عنوان‌شده و در آخر توهم داشتن عزت نفس بررسی می‌شود.
در این بخش می‌خوانیم: «ارزش عزت نفس تنها در این نیست که به ما امکان می‌دهد احساس بهتری داشته باشیم، بلکه فرصتی می‌دهد تا بهتر زندگی کنیم. عزت نفس به ما امکان می‌دهد با چالش‌های زندگی بهتر روبه‌رو شویم و از فرصت‌های مطلوب و عالی بهره‌برداری بیشتری بکنیم».
هرچه عزت نفس ما بیشتر باشد، ارتباطات ما آشکارتر، صادقانه تر و مناسب تر می شود زیرا به این نتیجه می رسیم که افکاری اندیشمند داریم و به همین دلیل از آشکار شدن ها هراسی به دل راه نمی دهیم. هرچه عزت نفس ما کمتر باشد، ارتباطمان تیره تر و ناآشکارتر می شود. زیرا به اندیشه و احساس خود مطمئن نیستیم و از واکنش مستمع خود می ترسیم.
خودپذیری، پیش شرط رشد و تحول است. از این رو، اگر با اشتباهی که کرده ام رو به رو شوم، اگر بپذیرم که این اشتباه از آن من بوده است، می توانم از آن درسی بیاموزم و در آینده بهتر ظاهر شوم. نمی توانم از اشتباهی که فکر می کنم انجام نداده ام، مطلبی یاد بگیرم.
بخش دوم: عوامل درونی مؤثر در عزت نفس
نویسنده در بخش دوم کتاب، شش ستون عزت نفس را نام برده و آن ها را به عنوان منابع درونی عزت نفس به شمار می‌آورد.
شش ستون عزت نفس از نظر براندن عبارتند از:
در زندگی آگاهانه یاد می گیریم که حق انتخاب داریم. اگر من تصمیم گرفتم امشب به یک جشن تولد بروم به این معنی است که انتخاب کردم که به سینما نروم.
در خودپذیری یا خویشتن پذیری یاد می گیریم که خود را دوست داشته باشیم و با همه ی کم و کاستی های ظاهری که داریم خودمان را بپذیریم.
در مسئولیت پذیری در قبال خود کاملا متوجه این موضوع می شویم که کسی قرار نیست بیاید. دراین دنیا یا من برمی خیزم و خودم را نجات می دهم و یا این که آن فرد منجی هرگز به سراغ من نخواهد آمد.
در ابراز وجود به خودمان این اجازه را می دهیم که با صدای بلند خواسته های خود را بیان کنیم. اجازه ندهیم حقی از ما ضایع شود. اجازه ندهیم صدای ما خاموش و خودمان نادیده گرفته شویم.
در زندگی هدفمند یاد می گیریم که در چشم اندازی طولانی مدت، به هدفی والا بپردازیم. آن چه را که دوست داریم انجام دهیم و در پی رویاهایمان باشیم.
و در نهایت در یکپارچگی می آموزیم که رفتارهای ما بهتر است با آنچه که به آن باور داریم در تضاد نباشد. در نهایت با انجام دادن تمریناتی که یک پروژه ی نزدیک هشت ماه می باشد، ارتقای عزت نفس تان را به خوبی مشاهده خواهید کرد. دکتر براندن در نهایت توصیه می نماید که اگر اثر مثبت را مشاهده کردیم برنامه را تکرار کنیم.
منظور براندن از درونی بودن این است که هر شش ستون (یا شش منبع) کاملاً در اختیار شما هستند و هیچ‌کس نمی‌تواند در آن‌ها دخل و تصرف کند. اگر آگاهانه زندگی نمی‌کنیم، اگر مسئولیت‌پذیر نیستیم، اگر در مهارت ابراز وجود ضعیف هستیم، این‌ها همه از درون ما سرچشمه می‌گیرند و باید خودمان برایشان کاری بکنیم.
نمی‌توانیم از فرد دیگری بخواهیم زندگی ما را هدفمند کند یا خودپذیری را در ما افزایش دهد.
البته در انتهای کتاب، رکنی دیگر به نام «عشق» به این موارد اضافه می‌کند و درباره آن این چنین می‌گوید:
«نیروی مورد نیاز همه این‌ها تنها از داشتن عشق به زندگی تأمین می‌شود. عشق شروع فضیلت است، وسیله‌ای برای تحقق آرزوهای ما است. عشق نیرویی است که به شش رکن عزت نفس توان حرکت می‌دهد. پس می‌توان گفت، عشق رکن هفتم عزت نفس است».
بخش سوم: عوامل بیرونی مؤثر در عزت نفس
در بخش سوم کتاب براندن به عوامل بیرونی می‌پردازد که بر عزت نفس تأثیرگذار هستند عواملی مانند مدرسه، خانواده، فرهنگ و محیط کار و… که در بالا یا پایین بردن عزت نفس ما نقش بسزایی دارند. علاوه بر آن به عزت نفس کودکان در روان‌درمانی و در فرهنگ نیز اشاره می‌کند.
در واقع براندن توضیح می‌دهد که بخشی از عزت نفس امروز ما (پایین یا بالا، ضعیف یا قوی) در اثر شرایط محیطی و یادگیری ما از محیط شکل گرفته است. اما از سوی دیگر، اگر امروز قصد کرده‌ایم عزت نفس خود را افزایش دهیم، دیگر نمی‌توانیم به سراغ خانواده و مدرسه و محیط کار برویم و بگوییم: «عزت نفس من به خاطر کارهای شما پایین است. بیایید و خودتان کمک کنید تا عزت نفسم افزایش پیدا کند.»
همه‌ی شش ستون اصلی عزت نفس، در اختیار ما هستند و اگر تا به امروز، آن‌ها را جدی نگرفته‌ایم و به آن‌ها نپرداخته‌ایم، از این به بعد می‌توانیم برای تقویت و پرورش آن‌ها وقت بگذاریم.
در این کتاب یاد می‌گیریم که معنای زندگی آگاهانه و خودشناسی و مسئولیت‌پذیری در قبال خود، با داشتن عزت نفس امکان پذیر است. عزت نفس و شناخت آن در روابط نیز تاثیرگذار است. اگر بدانیم نشانه‌های عزت نفس بالا چیست می‌توانیم آن را در اشخاص تشخیص دهیم و با افرادی که عزت نفس بالایی دارند معاشرت کنیم.
مبحث دیگری که در کتاب روانشناسی عزت نفس به آن پرداخته شده است؛ موضوع ارتباط عزت نفس با سلامت روح و روان آدمی است. در این کتاب عزت نفس و اثرات آن بر عملکرد فردی، افراد بررسی می‌شود.
ناتانیل براندن، نویسنده کتاب، میزان عزت نفس هر فرد را به دو بخش عوامل درونی و بیرونی تقسیم بندی می‌کند.
او معتقد است عزت نفس متأثر از عوامل درونی مانند: نقطه‌نظرها، باورها، اعمال یا رفتارهاست و علاوه بر این عوامل بیرونی و محیطی نیز بر آن تاثیرگذار است.
«عزت نفس تجربه‌ای صمیمانه است و در عمق وجود اشخاص وجود دارد. عزت نفس آن چیزی است که درباره خود می‌اندیشم و احساس می‌کنم».
منظور از درونی بودن عزت نفس این است که هر شش ستونی که در بالا از آن ها نام برده شد، کاملاً در اختیار ما هستند و تنها ما مختار هستیم که در این شش ستون تغییر ایجاد کنیم. اگر زندگی آگاهانه نداریم یا مسئولیت‌پذیر نیستیم و یا ابراز وجود کردن را نیاموختیم؛ باید خود را تغییر دهیم و این مهارت‌ها را در خود تقویت کنیم تا عزت نفس بیشتری را در زندگی تجربه کنیم.
ناتانیل براندن معتقد بود که باید نیاز به حرمت نفس و عزت‌نفس را به‌عنوان یک نیاز روان‌شناختی به رسمیت شناخت و ارزش عزت‌نفس صرفاً در این نیست که به ما امکان می‌دهد احساس بهتری داشته باشیم، بلکه به ما فرصتی می‌دهد تا بهتر زندگی کنیم.
به ما امکان می‌دهد با چالش‌های زندگی بهتر روبه‌رو شویم و از فرصت‌های مطلوب بهره‌برداری بیشتری بکنیم.
و انسان‌ها تا زمانی که این نیاز را برآورده نکنند، اثرات نامطلوب آن را به شکل بیماری، احساس‌های منفی و رفتارهای ناهنجار در زندگی خود و اطرافیان مشاهده خواهند کرد.
پیام اصلی دکتر ناتانیل براندن
کتاب روانشناسی عزت نفس اثر ناتانیل براندن کتابی است که در آن حول مسائل عزت نفس بحث می شود. ناتانیل براندن در کتاب روانشناسی عزت نفس سعی کرده تا مخاطب را با عزت نفس آشنا کند و سپس روش هایی برای بالا بردن عزت نفس در مخاطب ارائه می کند.
عزت نفس متأثر از عوامل درونی و بیرونی است. عوامل درونی عواملی است که از درون نشأت می گیرد یا خود شخص آن را ایجاد می کند؛ نقطه نظرها، باورها، اعمال یا رفتار عوامل بیرونی، همان عوامل محیطی هستند؛ پیام هایی که کلامی و غیرکلامی انتقال پیدا می کنند و تجربه هایی که بانی و باعث آن پدر، مادر، آموزگاران، اشخاص مهم در زندگی، سازمان دهندگان و فرهنگ هستند.
من عزت نفس را از درون و بیرون بررسی کرده ام؛ اینکه نقش فرد در ایجاد عزت نفس خود چه مقدار است و دیگران در آن چه نقشی ایفا می کنند؟ تا جایی که می دانم پیش از این اقدامی تا این حد گسترده در جهت بررسی عزت نفس صورت نگرفته است.
اگر به بهبود فردی خود در زمینه‌های رفتاری و ذهنی توجه دارید و در تلاش هستید که عزت نفس خود را در ارتباط با دیگران و در مواجه با مسئولیت‌های زندگی خود بالا ببرید مطالعه کتاب روانشناسی عزت نفس به شما کمک بزرگی می‌کند. علاوه بر این در کتاب روانشناسی عزت نفس در خلال بیان مباحث، تمرین‌هایی وجود دارد که با انجام آن می‌توانید به صورت عملی این ویژگی اخلاقی را در خود تقویت کنید.
این کتاب معتقد به عمل است. می‌توان به خود شکوفایی رسید. می‌توان موفقیت را لمس کرد. مخاطب این کتاب همه‌ی افرادی هستند که با عمل‌گرایی می‌خواهند سرنوشت زندگی‌شان را خودشان رقم بزنند و به سعادت و خوشبختی و تکامل برسند. این کتاب برای همه‌ی کسانی که در قبال فرهنگ سازمان‌ها مسئولیتی بر عهده‌دارند، نیز مناسب است و آنچه در این کتاب آمده است جزو راهکارهای عملی است.
سایر آثار ناتانیل براندن:
- مسئولیت پذیری: اتکای به خود و زندگی پاسخگو
- انسان بدون خویشتن یا روان شناسی از خود بیگانگی
- رمز خویشتن یابی، یا، روان شناسی اعتماد به نفس: چگونه بر حرمت نفس خود بیفزاییم
- تقویت و خودباوری: با اهمیت به نقش توانایی های وجودی خود، اعتماد به نفس و خودباوری را افزایش دهیم
- عزت نفس در زنان
- فضیلت خودخواهی (برداشتی تازه از مفهوم خودخواهی)
- مدیریت نفس: عزت نفس و تحول شخصی
- چگونه عزت نفس خود را تقویت کنیم
این صفحه را با دوستانتان به اشتراک بگذارید:
اشتراک گذاری در تلگرام (کلیک کنید)
اشتراک گذاری در واتس آپ (کلیک کنید)
از مشاوره رایگان استفاده کنید. (کلیک کنید)
از آرشیو تست های آنلاین دیدن کنید. (کلیک کنید)
از آرشیو مقالات بهبود فردی دیدن کنید. (کلیک کنید)
از آرشیو داستان های کوتاه دیدن کنید. (کلیک کنید)
از آرشیو مقالات موفقیت دیدن کنید. (کلیک کنید)
از آرشیو مقالات مدیریتی دیدن کنید. (کلیک کنید)
از آرشیو مقالات شاد زیستن دیدن کنید. (کلیک کنید)
از آرشیو مقالات امید به زندگی دیدن کنید. (کلیک کنید)
از آرشیو مقالات یک دقیقه مطالعه دیدن کنید. (کلیک کنید)
از سایر مقالات اطلاعات عمومی دیدن کنید. (کلیک کنید)
از آرشیو کل مقالات دیدن کنید، بهترین ها برای شما… (کلیک کنید)
