معرفی کتاب قورباغه ات را قورت بده
(Eat That Frog)
نوشته برایان تریسی
خلاصه و معرفی از: آزاده جوانبخت
معرفی برایان تریسی
برایان تریسی (Brian Tracy) زاده ۱۹۴۴ در شارلوتتاون کانادا از نویسندگان کتاب های خودیاری است که بسیاری از کارهای خود را به صورت کتاب گویا ارائه داده.
موضوع سمینارها و ارائههای او شامل رهبری، فروش، مدیریت مؤثر و استراتژی کسب و کار است.
برایان تریسی، رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت برایان تریسی اینترنشنال است. او این شرکت را در سال ۱۹۸۴ در شهر ونکوور کانادا بنیان نهاد. این شرکت به ارائه خدمات مشاورهای در زمینه رهبری، فروش، اعتماد به نفس، هدفگذاری، راهبرد، خلاقیت و روانشناسی موفقیت میپردازد.
برایان تریسی پیش از پایهگذاری این شرکت به عنوان مدیر ارشد عملیات در یک شرکت ساخت و ساز مشغول به کار بود. او همچنین در زمینه فروش و بازاریابی، سرمایهگذاری، ساختوساز، واردات، توزیع و نیز مشاوره مدیریتی فعالیت داشته است. او تاکنون دهها کتاب نگاشته است.
آثار او بدون اجازه یکی از پایههای اصلی بازاریابی شبکهای در ایران است. او ۴ بار به ایران سفر کرده و در مرکز همایشهای صدا و سیما به سخنرانی پرداخته است. ناشران گوناگونی در ایران، کتابهای او را ترجمه و روانه بازار کردهاند.
مترجمین کتاب قورباغه ات را قورت بده
مترجم | عنوان کتاب | انتشارات |
ناصر جواد خوانی | قورباغه ات را قورت بده | یاران |
امير جهانياننجفآبادی | – | |
فریدون تازه زاده و مهناز عبدی | – | |
فرزانه پورفرزین | برات | |
امیر جهانیان نجفآبادی و حدیث ایمانی | کیاراد | |
مرجان تاجیک | قورباغه را قورت بده | – |
سعید خداداد | نیک فرجام | |
علیرضا کریمی نظر | آلوس | |
سعید جلیلی | پرثوآ | |
شهره رهبر آزاد | بهزاد | |
محمدعلی عزیزی-رسول عزیزی | رویای سبز | |
مجید امینی | تیموری | |
علی اکبر قاری | آن قورباغه را بخور | آزمون |
علیرضا میرزایی | آن قورباغه را قورت بده | – |
درباره کتاب قورباغه ات را قورت بده
در دنیای شلوغ و پر هیاهوی امروز اکثر مردم بسیار پر مشغله هستند و معمولا برای انجام کارهای خود وقت کم می آورند. آن ها دائما از کمبود وقت و این که فرصت انجام کارهای مهم و حیاتی خود را ندارند گلایه می کنند و همیشه به دنبال کسی یا چیزی هستند تا تقصیر این کم آوردن ها را به گردن او بیندازند.
برایان تریسی در کتاب قورباغه ات را قورت بده همه افراد پر مشغله را مخاطب قرار داده و با نگارش یک راهنمای عملی و علمی که حاصل سی سال مطالعه و کسب تجربه در زمینه مدیریت زمان است به آن ها کمک می کند تا از تاخیر و تنبلی در انجام کارها رها شده و کارهای بیشتری را در مدت زمان کمتر به سرانجام برسانند.
این کتاب شامل 21 نکته مهم در زمینه اولویت بندی کارها است و مطالعه آن به همه افرادی که احساس می کنند در میان انبوهی از کارهای ناتمام گیر کرده یا تصمیم دارند در برنامه ریزی، اولویت بندی و دستیابی به دستاوردهای بیشتر در مدت زمان کمتر بهتر عمل کنند توصیه می شود.
کلید دستیابی به موفقیت این نیست که همه کارهایی که برای یک دوره زمانی خاص در نظر گرفته اید را به ثمر برسانید، بلکه کسانی موفق هستند که بتوانند در درجه اول روی مهم ترین کارهای خود به طور کامل تمرکز داشته باشند، اقدام کنند و آن ها را به درستی به پایان برسانند.
برایان تریسی تشبیه خوردن قورباغه را از این سخن مارک تواین الهام گرفته که می گوید:
“اگر بتوانید صبح خود را با خوردن یک قورباغه زنده شروع کنید با بدترین اتفاقات ممکن آن روز مقابله خواهید کرد.”
منظور از قورباغه مهم ترین کار شما است که احتمالا اغلب انجام آن را به تعویق می اندازید. در حالی که بیشترین تاثیر را روی دستاوردهای شما می گذارد، عادت قورت دادن قورباغه نیز یکی از بهترین عادات برای دستیابی به موفقیت محسوب می شود.
فهرست کتاب به شرح ذیل می باشد:
مقدمه
زشتترین قورباغهات را بخور
فصل اول: مراقب عواقب و پیامدها باشید
فصل دوم: دو دشمن بزرگ
فصل سوم: یادگیری آگاهانه
فصل چهارم: عوامل اهرمی
فصل پنجم: روش A, B, C, D, E
با خواندن این کتاب چه چیزهایی را یاد میگیریم؟
مفهوم اصلی کتاب حول عنوان آن یعنی «قورباغه ات را قورت بده» است. این عنوان از نقل قول مشهور مارک تواین گرفته شده است. «هر روز صبح یک قورباغه زنده را قورت دهید، با این کار هیچ اتفاق بدتری برایتان در طول روز نخواهد افتاد». به زبان ساده، روزتان را با انجام دادن کاری شروع کنید که به هیچ عنوان دوست ندارید و در انجام آن تعلل میکنید.
با این کار، مطمئن خواهید بود که روزتان راحتتر خواهد بود، چرا که بدترین و استرس زا ترین کار در لیست کارهایتان را از لیست حذف کردهاید. قورباغه در واقع اشاره به بزرگترین و مهم ترین کاری است که باید انجام دهید.
در طول این کتاب، برایان تریسی تلاش میکند تا عادتهایی که تحول ایجاد میکنند را در خوانندگان ایجاد کند. بر اساس گفته او، زندگی ما جمعی از عادتهای ماست.
اما چرا کارها عقب می افتند؟
اهمالکاری رفتاری است که در عصر تکنولوژی کاملا رایج شده است. کارهایی که مدت هاست میخواهیم آنها را انجام دهیم و معمولا قرار است از «شنبه» سراغشان برویم، اما آن شنبه موعود هیچوقت نمیرسد. مقالههای نیمه کاره، پروژههای تحصیلی و کاری، شروع رژیم غذایی، شروع خواندن کتاب جدید و هزاران کار دیگر که میدانیم عقب افتادنشان به نفع ما نیست. اما از طرفی حوصله انجام دادن یا تمام کردن آنها را نداریم، بنابراین آنها را پشت گوش میاندازیم.
مهم ترین دلیل به تاخیر انداختن آن کار مهم، و انگیزه نداشتن برای انجامش، این است که درست نمیدانیم قرار است با انجامش چه چیزی به دست آوریم. احتمالا برای همین است که شفاف سازی مهم ترین مفهوم در بازدهی شخصی محسوب میشود.
کتاب قورباغه ات را قورت بده اثر برایان تریسی گلچینی از ایدهها و روشهای حوزه بهره وری شخصی و مدیریت زمان از اشخاص صاحب نظر است.
برایان تریسی کتاب کوتاه و پرفروش قورباغه ات را قورت بده را نوشت، تا به معرفی ۲۱ روش سودمند برای غلبه بر تنبلی و انجام کار بیشتر در زمان کمتر بپردازد. این کتاب با ارائه راهکارهای مختلف غلبه بر تعلل، تکنیکهای عملی برای پیشرفت ارائه میدهد.
برایان تریسی همانند بسیاری از دیگر متخصصان مدیریت زمان اهمیت به روی کاغذ آوردن کارها و قدرت این کار در برنامه ریزی و هدف گذاری را بیان میکند. اگرچه در طول کتاب درباره تکنیکهای مختلفی صحبت شده است، تاکید اصلی روی نوشتن است.
21 مفهوم مهم کتاب قورباغه ات را قورت بده:
۱- مشخص بودن و روشن بودن هدف یک شرط اساسی است. روشن نبودن هدف تنها سردرگمی به همراه دارد و هر چه اهداف شفاف تر باشند، سرعت دستیابی به آنها نیز بالاتر میرود. وقتی رفتاری را به وضوح برای خود تعریف میکنید، انگیزه شما برای انجام آن هم بالاتر خواهد بود.
برای کشف قورباغه خود ابتدا باید بدانید دقیقا چه می خواهید. وضوح به شما کمک می کند تا بر تنبلی غلبه کرده و دست به اقدام بزنید. یکی از بهترین روش ها نوشتن افکار روی کاغذ است، گفته شده افرادی که اهداف واضح و مکتوب دارند 5 تا 10 برابر موفق تر از دیگران عمل می کنند.
برای چیدن میز و دستیابی به اهداف خود می توانید مراحل زیر را طی کنید:
- در مورد آن چه می خواهید تصمیم بگیرید
- آن را روی کاغذ بنویسید
- در صورت لزوم برای رسیدن به هدف خود مهلت زمانی تعیین کنید
- تمام کارهای احتمالی که لازم است برای رسیدن به هدف خود انجام دهید ذکر کنید
- کاری که باید انجام دهید را به چند بخش کوچک تر تقسیم کنید و آن ها را با اولویت و ترتیب ذکر کنید
- بلافاصله اقدام کنید
- هر روز یک کار کوچک یا بزرگ برای نزدیک شدن به هدف خود انجام دهید، حتی یک روز را از دست ندهید.
- برای چیدن میز خود، توصیه می شود 10 هدف سال آینده خود را به گونه ای بنویسید که گویی در زمان حال به آن ها دست یافته اید (مثلا وزن من X کیلوگرم است). سپس هدفی را که بیشترین اثر مثبت روی زندگی شما می گذارد انتخاب کرده و مراحل بالا را برای تحقق آن طی کنید.
۲- هر دقیقه برنامه ریزی معادل ۵ الی ۱۰ دقیقه صرفه جویی در زمان انجام کار است. لذا همیشه از قبل برنامه ریزی داشته باشید، چرا که این برنامه ریزی مانع عملکرد ضعیف میشود.
قانون 10/90 می گوید 10 درصد زمان که قبل از شروع کار برای برنامه ریزی صرف می کنید می تواند تا 90 درصد در زمان عملکرد شما صرفه جویی کند، یعنی با یک دقیقه برنامه ریزی، حدود 10 دقیقه و با صرف 10 تا 12 دقیقه برنامه ریزی حدود 2 ساعت صرفه جویی می شود.
توصیه می شود هر شب همه کارهایی را که باید روز بعد انجام دهید لیست کنید، با این کار به ذهن ناخودآگاه خود اجازه می دهید هنگام خواب روی لیست کار کرده و احتمالا با ایده های جدید درباره چگونگی دستیابی به آن ها از خواب بیدار خواهید شد.
برای اهداف مختلف به لیست های مختلف نیاز دارید، از جمله:
- لیست اصلی: در این لیست هر آن چه که به آن فکر می کنید و می خواهید در آینده انجام دهید را لیست می کنید.
- لیست ماهانه: این لیست شامل کارهایی است که در پایان هر ماه برای ماه آینده خود در نظر می گیرید.
- لیست هفتگی: این لیست شامل کارهایی است که می خواهید در طول هفته انجام دهید.
- لیست روزانه: در نهایت باید موارد را به مرور از لیست ماهانه و هفتگی خود به لیست روزانه منتقل کنید.
- پیشنهاد می شود برای افزایش انرژی و انگیزه بعد از تکمیل هر کار کنار آن تیک بزنید.
۳- ۸۰% از نتایجی که شما به دست میآورید نتیجه ۲۰% از فعالیتهای شماست. این جمله به “اصل پارتو” معروف است. به بیان دیگر، این قانون دو دسته از فعالیتها یعنی “اقلیت بسیار مهم” و “اکثریت کم اهمیت” را از هم جدا میکند.
بسیاری از افراد به جای اهمیت وظایف یا دستاوردها روی تعداد وظایف و میزان فعالیت خود تمرکز دارند. اصل پارتو یا قانون 80/20 می گوید 20 درصد فعالیت ها 80 درصد نتایج را ایجاد می کند. بنابراین باید تمرکز زیادی روی این 20 درصد داشته باشید.
برای این منظور لازم است هر روز مهم ترین و ارزشمندترین کار خود که همان قورباغه شما است را پیدا کنید، این کار معمولا دشوارترین کار است و اغلب می خواهید آن را به تعویق بیندازید.
برای پیدا کردن قورباغه، تمام اهداف، مسئولیت ها، پروژه ها و فعالیت های اصلی خود را ذکر کنید. در مورد هر یک از آن ها از خودتان سوال کنید که آیا این کار جزو 20 درصد امور اولویت دار شما است یا در لیست 80 درصد مابقی کارها قرار دارد؟ در نهایت 10 تا 20 درصد از کارهای مهم را شناسایی کرده و ابتدا روی آن ها کار کنید.
فراموش نکنید اتمام یک کار با اهمیت نیاز به اختصاص زمان بیشتر نسبت به کارهای دیگر ندارد، اما رضایت بیشتری به همراه خواهد داشت.
۴- قبل از شروع، لیستی از کارهایتان تهیه کنید و سپس آنها را از نظر ارزش و ضرورت اولویت بندی کنید. قبل از انجام هرکاری، عادت شروع مهم ترین کار را در خود به وجود آورید. این رمز موفقیت است.
افراد موفق کسانی هستند که چشم انداز 10 یا 20 ساله دارند و تصمیماتی می گیرند که با آینده آن ها سازگار باشد. آن ها ترجیح می دهند در کوتاه مدت فداکاری کنند تا در طولانی مدت از پاداش های بیشتری بهره مند شوند.
زمانی که کارهای خود را بررسی می کنید از خودتان بپرسید، آیا این کار تاثیر طولانی مدت روی زندگی شما دارد یا خیر. به جای آن که سعی کنید به همه کارهای خود برسید و به دلیل تکمیل نشدن بسیاری از آن ها استرس پیدا کنید بهتر است مهم ترین ها را بیابید و وقت اضافی برای آن ها در نظر بگیرید.
برای پیدا کردن مهم ترین ها سه سوال زیر را از خودتان بپرسید:
کدام یک از کارها بیشترین ارزش را دارند؟
کدام کار است که فقط من می توانم انجام دهم و اگر درست انجام شود تفاوت زیادی ایجاد می کند؟
بهترین راه برای گذراندن زمان من در این لحظه چیست؟
اگر ایده واضحی از آن چه در طولانی مدت برای شما مهم است داشته باشید در مورد اولویت های خود در کوتاه مدت راحت تر تصمیم می گیرید. قبل از شروع هر کار از خود بپرسید انجام یا عدم انجام آن چه پیامدهای بالقوه ای به دنبال دارد؟
فکر کردن دائمی به عواقب احتمالی انتخاب ها، تصمیمات و رفتارها یکی از بهترین روش های تعیین اولویت های واقعی شما در زندگی شغلی و شخصی می باشد.
۵- قبل از شروع انجام کاری مقدمات لازم برای آن را فراهم کنید تا از عملکرد ضعیف جلوگیری شود. یکی از تکنیکهای غلبه بر تنبلی این است که قبل از شروع هر کاری همه چیز را آماده کنید.
همیشه از تکنیک ABCDE استفاده کنید
لیستی از کارهایی که می خواهید در روز بعد انجام دهید آماده کرده و قبل از شروع، یکی از پنج حرف زیر را کنار هر یک قرار دهید:
- حرف A به کاری داده می شود که بسیار مهم است و انجام ندادن آن عواقب جدی به دنبال دارد.
- حرف B کاری است که باید انجام دهید. قانون این است تا وقتی کار A انجام نشده نباید سراغ کار B بروید.
- حرف C کاری است که انجام آن بسیار خوب است اما انجام ندادن آن عواقبی به دنبال ندارد.
- حرف D کاری است که می توانید به شخص دیگری واگذار کنید.
- حرف E کاری است که می توانید به کلی حذف کنید و هیچ اثری به دنبال ندارد.
۶- هر چقدر هم در انجام کاری توانا باشید، دانش شما در حال کهنه شدن است. در واقع اگر در حال پیشرفت نیستید، پس در حال بدتر شدن هستید.
۷- میزان کارایی شما هرچه باشد، تواناییهای بالقوه شما بیشتر از آن است که تا کنون به فعل درآمده است.
۸- تمام افکار خود را روی کاری که دارید انجام میدهید متمرکز کنید. پرتوهای خورشید تا متمرکز نشوند نمیسوزانند. اهداف اصلی هم چون کارکردهای حیاتی بدن هستند.
۹- از توجیه نقاط ضعفتان خودداری کنید، آنها را مشخص کنید و برای بهبود آنها برنامه ریزی کنید. به جای تمرکز بر مشکلات به دنبال راه حل بگردید.
۱۰- محدودیتها و یا عوامل بازدارنده درونی و بیرونی خود را مشخص کنید و تمرکز خود را روی حذف آنها قرار دهید. عواملی که مانع رسیدن شما به موفقیت میشود را از خود دور کنید.
۱۱- طی کردن راهی که هزاران فرسنگ است با برداشتن یک قدم آغاز میشود. یک ضرب المثل انگلیسی میگوید یک متر یک متر سخت ولی یک سانتی متر یک سانتی متر آسان است.
۱۲- هیچ کس از راه نمیرسد تا به شما انگیزه بدهد، هیچ کس نجات دهنده شما نیست، جز خود شما! افراد موفق همواره برای بالاتر بردن کارایی خود، خود را تحت فشار میگذارند و این دقیقا تفاوت آنها با افراد ناموفق است که مدام باید توسط دیگران هدایت و نظارت شوند.
۱۳- کار کردن زیاد گرچه گاهی اوقات ضروری است ولی لزوما منجر به بازدهی و کارایی بالاتر نمیشود و حتی در عموم موارد با افزایش زمان کار کردن کارایی نیز کاهش پیدا میکند.
۱۴- هرچه انسان خوش بین تری باشید، احساس انگیزه شما برای انجام کارها بیشتر میشود، بیشتر مشتاق خواهید بود کارها را شروع کنید و به سرانجام برسانید. بالاترین لذتها در شوقی است که انسان را به ماجراجویی وادار میکند.
۱۵- قانون تنبلی سازنده را از یاد نبرید! ضروری است که در انجام برخی کارها تنبلی کنید، اینها همان کارهایی هستند که کم ارزش اند. استفاده بهتر و درست تر از وقت و این که بدانید زمان ارزشمند خود را به چه کاری اختصاص دهید تا بالاترین اثربخشی را داشته باشد از مهم ترین مهارتهایی است که باید به دست آورید.
۱۶- روزتان را با سخت ترین کار آغاز کنید. کاری که میتوانید بزرگ ترین تاثیر را بر خودتان و حرفه تان بگذارد. این کاری است که اغلب مردم خلاف آن را انجام میدهند.
۱۷- زمانی بهتر از اکنون وجود ندارد. اهل عمل باشید و شروع کنید، ابزارها و امکانات بهتر را در طی مسیر رقم بزنید. گرچه در ابتدای حرکت انرژی زیادی صرف غلبه بر سکون میشود، ولی در ادامه انرژی کمتری برای ادامه نیاز خواهید داشت، این اصل به “اینرسی حرکت” معروف است. زمان به هر حال میگذرد، این شما هستید که باید بهترین استفاده را از آن داشته باشید.
۱۸- راز قدرت واقعی در این است که با تمرین کردن مداوم یاد بگیرید، که چطور تواناییهای خود را هدر ندهید. انسانهای موفق کسانی هستند که دریافتند چه کاری را خوب انجام میدهند و چه کاری بیشترین دگرگونی را در آنها ایجاد میکند.
۱۹- در انجام کارهای خود مرحله به مرحله پیش بروید، آهسته و پیوسته. کارهای بزرگ و پیچیده را به مراحل کوچک تر تقسیم کنید و سپس آنها را یک به یک انجام دهید.
۲۰- پیامد کارهای خود را در نظر بگیرید، این امر به اولویت بندی نیز کمک میکند، مهم ترین کارهای شما آن کارهایی هستند که بیشترین پیامد را برایتان به همراه دارند. پیش بینی درست و دقیق شما از آینده و داشتن یک افق زمانی بلند مدت در برنامه ریزیهایتان نشان از تفکر برتر شماست.
۲۱- یکی از بهترین راهها برای جلوگیری از تنبلی، انجام کار بیشتر در زمان کمتر است. هنگامی که قسمتی از کار را تمام میکنید، انگیزه شما برای ادامه دادن قسمت بعدی بالاتر میرود.
پیام اصلی برایان تریسی
اگر شما هم مثل بیشتر مردم این دوره و زمانه باشید حتما با زیادی کارها و کمبود وقت مواجه هستید. ممکن است نتوانید تمام کارهایتان را انجام بدهید.
شما هیچ وقت نمیتوانید از کارها پیشی بگیرید و همیشه در مورد بعضی از کارها و شاید در مورد بیشتر کارها از برنامه عقب میافتید.
عصر حاضر برای زندگی کردن دوران فوق العاده ای است. در هیچ بازه زمانی تا این حد امکانات و فرصتهای گوناگون برای دست یابی به بیشترین اهداف وجود نداشته است. شاید در هیچ دورانی از تاریخ بشر به این اندازه انتخابهای گوناگون در پیش روی انسان نبوده است. با وجود اینکه اغلب ما به این دو راه، با عینک بدبینی نگاه میکنیم.
در واقع آنقدر کارهای خوب و جالب برای انجام دادن وجود دارد که شاید بشود گفت توانایی تصمیم گیری و انتخاب از میان آنها عامل تعیین کننده موفقیت شما در زندگی است. به این ترتیب تعیین مهم ترین کارهایی که باید شروع کرده و سریعا به اتمام برسانید، به احتمال زیاد نقش بسیار مهمی در موفقیت شما خواهد داشت.
توانایی شما برای مدیریت زمان به شدت مهم است. یکی از کارهایی که میتواند فرق بین شما و افراد ناموفق باشد.
زمان، منبعی ضروری و غیر قابل جایگزین است. زمان بدون شک ارزشمندترین دارایی شماست. شما هرگز نمیتوانید آن را پس انداز یا بازیافت کنید. هر چه بهتر از زمان خود استفاده کنید، در نهایت موفق تر خواهید بود و پاداشهای بزرگ تری دریافت میکنید.
عمل گرایی بارزترین رفتار افراد موفق است، آنها خود را موظف میدانند تا زمان اتمام کار بدون آن که ذهنشان منحرف شود به انجام کار ادامه دهند. میزان بزرگی و موفقیت هر فرد بستگی به این دارد که تا چه حد میتواند همه نیروهای خود را در یک کانال واحد بریزد.
نخستین قانون موفقیت تمرکز است. یعنی همه نیروی خود را روی یک نقطه متمرکز کنید، مستقیما به سراغ همان نقطه بروید و به چپ و راست منحرف نشوید. زبان کتاب ساده بوده و قابل فهم نوشته شده است.
اگرچه روش های ارائه شده در آن با مدارک علمی و تحقیقاتی همراه نیست، اما از آنجایی که از تجربه های شخصی نویسنده ناشی میشوند، معتبر تلقی میگردند.
سایر آثار برایان تریسی:
- چگونه هر چیزی را تغییر دهیم، وقتیکه تغییر سخت است.
- چرا برخی از ایدهها باقی می مانند و برخی دیگر از بین می روند؟
- چگونه در کار و زندگی تصمیمهای بهتری بگیریم؟
این صفحه را با دوستانتان به اشتراک بگذارید:
اشتراک گذاری در تلگرام (کلیک کنید)
اشتراک گذاری در واتس آپ (کلیک کنید)
از مشاوره رایگان استفاده کنید. (کلیک کنید)
از آرشیو تست های آنلاین دیدن کنید. (کلیک کنید)
از آرشیو مقالات بهبود فردی دیدن کنید. (کلیک کنید)
از آرشیو داستان های کوتاه دیدن کنید. (کلیک کنید)
از آرشیو مقالات موفقیت دیدن کنید. (کلیک کنید)
از آرشیو مقالات مدیریتی دیدن کنید. (کلیک کنید)
از آرشیو مقالات شاد زیستن دیدن کنید. (کلیک کنید)
از آرشیو مقالات امید به زندگی دیدن کنید. (کلیک کنید)
از آرشیو مقالات یک دقیقه مطالعه دیدن کنید. (کلیک کنید)
از سایر مقالات اطلاعات عمومی دیدن کنید. (کلیک کنید)
از آرشیو کل مقالات دیدن کنید، بهترین ها برای شما… (کلیک کنید)
تلگرام علم ما (کلیک کنید)
اینستاگرام علم ما (کلیک کنید)